Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.

Zamknij cookies
Menu mobilne
Publikacje Instytutu Zachodniego

Nowy dokument programowy SPD na temat polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

#Niemcy #SPD #politykazagraniczna #Klingbeil #Rosja #Ukraina

W dniu 23 stycznia 2023 r. SPD opublikowała nowy dokument programowy na temat polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Niemieccy socjaldemokraci jako „najważniejsze polityczne zadanie” definiują w nim wzmocnienie UE. W ich ocenie Europa „tylko jako suwerenne i atrakcyjne centrum” może współkształtować globalny ład zgodnie ze swoimi wartościami i interesami. Zwiększenie zdolności UE do odgrywania roli ważnego geopolitycznego aktora ma polegać m.in. na zwiększeniu inwestycji w bezpieczeństwo oraz umocnieniu partnerstw strategicznych z państwami, które są jej bliskie pod względem politycznym i społecznym. Wychodząc z założenia, że wiele głównych problemów globalnych nie może zostać rozwiązanych przez pojedyncze państwa, socjaldemokraci wskazują też na potrzebę wzmocnienia współpracy multilateralnej.

W ocenie SPD to właśnie Niemcy powinny przejąć przywództwo w procesie wzmacniania UE. W dokumencie mowa jest o „kooperatywnym” stylu przywództwa, który miałby polegać m.in. na tym, że Berlin w większym stopniu uwzględniałby głosy i propozycje swoich partnerów i sojuszników.  

W opublikowanym dokumencie socjaldemokratów na szczególną uwagę zasługuje zapowiadana już w ubiegłym roku korekta założeń w odniesieniu do relacji z Rosją i państwami Europy Środkowo-Wschodniej. Na temat postawy wobec Moskwy zapisano, że „niektóre państwa, w tym przede wszystkim Niemcy” zbyt długo stawiały wyłącznie na kooperatywny scenariusz rozwoju relacji z Rosją, zaniedbując przy tym konieczność wypracowania także innych scenariuszy postępowania z tym państwem. Podkreślono przy tym, że taka potrzeba zaistniała już po rosyjskiej inwazji na Gruzję, a stała się pilna po aneksji Krymu w 2014 r. W kolejnym fragmencie dokumentu socjaldemokraci usprawiedliwiają swoje dotychczasowe podejście do Moskwy tym, że „Niemcy i Rosję łączy szczególna historia”, z której wywodzili „odpowiedzialność” skupienia się w relacjach z Moskwą na tym, „co ich łączy”. Takie nastawienie według nich zaciemniało spojrzenie na to, co dzieliło Niemcy i Rosję oraz na fakt, że reżim Putina coraz bardziej oddalał się od Europy. Trzymanie się założenia, że „coraz silniejsze powiązania gospodarcze przyczynią się w długoterminowej perspektywie do demokratyzacji i stabilizacji Rosji”, określono wprost jako błąd.

Nawiązując do obecnej sytuacji socjaldemokraci podkreślają, że „dopóki reżim Putina będzie dążył do realizacji swojego imperialistycznego celu podboju i ucisku suwerennych państw, nie może być mowy o normalizacji stosunków z Rosją”. W kolejnym zdaniu podkreślają jednak, że podtrzymują swój długofalowy cel, jakim jest budowa „wspólnego ładu bezpieczeństwa w Europie” z Moskwą. Zaraz za tym pojawia się zastrzeżenie, że będzie to możliwe tylko wówczas, kiedy Rosja będzie tym ponownie zainteresowana i uzna podstawowe zasady opierającego się na prawie ładu międzynarodowego.

Na temat Europy Środkowo-Wschodniej w dokumencie możemy przeczytać, że w XX w. znaczna jej część była „miejscem cierpień i zbrodni przeciwko ludzkości spowodowanych przez totalitaryzm i imperializm, które miały swoje źródło przede wszystkim w Niemczech i Rosji”. Ze względu na to, jak podkreślono, „tym bardziej jesteśmy wdzięczni mieszkańcom Europy Środkowo-Wschodniej za ich wkład w odzyskanie pokoju i wolności w całej Europie”. Socjaldemokraci wskazują dalej, że „rewizjonistyczna i imperialistyczna Rosja” zalicza znaczną cześć Europy Wschodniej do swojej strefy wpływów, a Putin „nigdy nie uznał integralności terytorialnej i suwerenności politycznej” wielu państw tego regionu. Następnie pada stwierdzenie: „nie zwracaliśmy na to wystarczającej uwagi aż do ataku na Ukrainę”.  W dokumencie pojawia się następnie deklaracja, że teraz Niemcy będą zwłaszcza w ramach UE i NATO ściśle konsultować się w sprawach polityki bezpieczeństwa z partnerami z Europy Środkowo-Wschodniej i poważnie brać pod uwagę ich oceny sytuacji w kwestiach bezpieczeństwa.

Opublikowany dokument został opracowany przez wewnętrzną komisję SPD ds. polityki międzynarodowej, której pracami kierował współprzewodniczący partii Lars Klingbeil. Opracowanie dokumentu to element  prac nad nowym programem socjaldemokratów w obszarze polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, który ma zostać przyjęty na zjeździe SPD pod koniec tego roku.  (K. Janoś)

24 stycznia 2023

https://www.spd.de/fileadmin/internationalepolitik/20232001_KIP.pdf

https://www.spiegel.de/politik/deutschland/spd-spitze-legt-grundsatzpapier-zur-aussen-und-sicherheitspolitik-vor-a-1624e084-c9d4-4ac0-b669-eaa3e363f120


Instytut Zachodni w Poznaniu

ul. Mostowa 27 A
61-854 Poznań
NIP: 783-17-38-640